Boğaziçi Üniversitesi’nde Avrupa'nın ilk karbon negatif biyorafinerisi açıldı

Boğaziçi Üniversitesi Kilyos Sarıtepe Kampüsü'nde Türkiye ve Avrupa'nın ilk karbon negatif biyorafinerisi kuruldu. Biyoekonomi Odaklı Kalkınma için Entegre Biyorafineri Konsepti Projesi (INDEPENDENT) kapsamında kurulan ve resmi açılış 7 Ocak’ta yapılan biyorafineride 11 farklı yosun tabanlı biyoteknolojik ürün üretilecek. Bunlar arasında öne çıkan biyojet yakıtının başarıyla sonuçlanan deneyi ise Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut ve Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Naci İnci’nin katılımıyla minijet motorunda yapıldı.

Prof. Dr. Mehmet Naci İnci
Fatih Dönmez
Mustafa Varank
Dr. Öğr. Üyesi Berat Haznedaroğlu

Boğaziçi Üniversitesi’nin son yıllarda en kapsamlı projelerinden biri olan, Avrupa Birliği (AB) ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Rekabetçi Sektörler Programı kapsamında desteklenen Biyoekonomi Odaklı Kalkınma için Entegre Biyorafineri Konsepti Projesi (INDEPENDENT) ile enerji, sağlık, gıda, tarım, hayvancılık ve çevre sektörlerine yönelik biyoyakıt, fonksiyonel gıda, biyo-gübre başta olmak üzere 11 farklı yosun tabanlı biyoteknolojik ürünün, biyoekonomi odaklı bir büyüme modeline dayanan entegre bir üretim sistemiyle elde edilmesi hedefleniyor.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Naci İnci, Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu ile Prof. Dr. Fazıl Önder Sönmez ve INDEPENDENT Projesi Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Berat Haznedaroğlu’nun katılımıyla resmi açılışı 7 Ocak’ta yapılan tesis, Avrupa'nın ilk karbon negatif biyorafinerisi olma özelliğini taşırken aynı zamanda Avrupa Birliği’nin (AB) ortaya koyduğu Avrupa Yeşil Mutabakatı hedeflerini de sağlıyor.

“BİYOJET YAKITI ÜRETİLECEK”

Açılışta konuşan Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Naci İnci; sağlık, gıda, tarım, hayvancılık ve çevre sektörlerine yönelik 11 farklı yosun tabanlı biyoteknolojik ürünün proje kapsamında geliştirilmesinin hedeflendiğini belirtti. Biyorafineride üretilecek en önemli ürünlerden birinin biyojet yakıtı olduğunun da altını çizen Rektör Prof. Dr. İnci şunları söyledi:

“Enerji, sağlık, gıda, tarım, hayvancılık ve çevre sektörlerine yönelik biyoyakıt, fonksiyonel gıda, biyogübre başta olmak üzere 11 farklı yosun tabanlı biyoteknolojik ürünün, biyoekonomi odaklı bir büyüme modeline dayanan entegre bir üretim sistemiyle elde edilmesi hedefleniyor. Yosun biyorafinerimizde üretilecek en önemli ürünlerden biri ise biyojet yakıtı. TÜBİTAK desteği ve Türk Hava Yolları (THY) iş birliğinde yapılan bu çalışma sayesinde, yerli ve milli teknoloji kullanımı ile ekonomimize önemli bir katkıda bulanacağımıza inanıyoruz.”

“ENERJİMİZİ KENDİMİZ SAĞLIYORUZ”

Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Naci İnci, Kilyos Kampüsü’nün sürdürülebilirlik anlayışıyla düzenlenerek, karbon negatif kampüs olma özelliğini taşıdığına da hatırlattı. Kampüste yer alan rüzgâr santrali ile kampüsün enerjisini sağladıklarını dile getiren Rektör Prof. Dr. İnci, “İçinde bulunduğumuz Kilyos Kampüsümüz, sürdürülebilirlik anlayışı çerçevesinde düzenlenerek karbon negatif kampüs olma özelliğini taşıyor. Kampüste kurduğumuz rüzgâr santrali ile kendi enerjimizi kendimiz sağlıyoruz. Yaklaşık yüzde 30 civarında ihtiyaç fazlası enerjiyi de diğer kampüslerimize aktarıyoruz. 1 MW gücündeki rüzgâr türbiniyle kampüsümüz yılda 1.7 milyon kWh enerji üretiliyor. Bu özelliğiyle; dünyada, kurduğu santralden elektrik enerjisi ihtiyacını karşılayan nadir üniversite kampüslerinden biri olma özelliğini taşıyoruz. Kampüs yosun teknolojisi sayesinde, kendi ürettiği karbondioksitten daha fazlasını emerek çevreyi temizleme özelliğine sahip. Ayrıca atık su arıtma tesisi ile ‘yeşil kampüs’ uygulamasını güçlendiriyor” ifadelerini kullandı.

“MAKRO SORUNLARA MİKRO YOSUNLARLA ÇÖZÜM ÜRETİYORUZ”

INDEPENDENT Projesi Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Berat Haznedaroğlu ise proje sayesinde ortaya konan Ar-Ge faaliyetleri ve ürünlerle Birleşmiş Milletler (BM) Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nin 17’sinden 10’unu karşılayabildikleri bilgisini paylaştı. İklim krizi gibi makro sorunlara boyları mikro olmasına rağmen yosunlardan yola çıkarak çözüm ürettiklerini söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Haznedaroğlu, projeyi şöyle özetledi:

“INDEPENDENT projesi bugün sadece Avrupa değil, dünyayı derinden etkileyen küresel iklim krizi ile salgın nedeniyle oluşan ham madde tedariği sıkıntılarına çözüm önerileri getirmek için tasarlanmış bir proje. Dünya nüfusunun artışına bağlı olarak özellikle enerji ve gıda ihtiyacımız her geçen gün yükseliyor. Enerji ihtiyacımızın büyük çoğunluğunu hala fosil yakıtlardan sağlıyoruz. Bu nedenle tüm dünyada küresel karbondioksit miktarları şu anda 417 ppm seviyelerine gelmiş durumda. Bu durum bizi iklim felaketleriyle karşı karşıya bırakırken, özellikle tarımsal arazilerin zarar görmesinden dolayı tarım ve hayvancılık sektörlerini de olumsuz etkileniyor. Bu makro sorunlara boyları mikro olmasına rağmen çözüm sağlayabilecek yosunlarımız var. Mikroyosunlar dünyada en verimli fotosentezi yapıyor. Bu da onların hızlı bir şekilde büyümelerine ve büyük miktarda karbondioksiti havadan yakalamaları anlamına geliyor. Petrokimya ve çimento gibi yüksek miktarda baca gazı salan sektörlerin yosun üretim hatlarına entegre edilmesi mümkün. Yosunlarımızı açık ve kapalı havuz sistemlerinde tamamıyla kapalı reaktör hatlarında üretiyoruz. Elde ettiğimiz ürünler farklı sektörlere yönelik olarak geliştiriliyor.”

“BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ GİBİ BİR MARKAYA BÖYLE İŞLER YAKIŞIR”

Açılışta konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ise paydaşları arasında yer aldıkları INDEPENDENT projesi kapsamında Boğaziçi Üniversitesi Kilyos Kampüsü’nde kurulan biyorafinerinin Avrupa’da ilk ve tek olduğunu vurguladı. Projede yapılan çalışmaların kendisini özellikle heyecanlandırdığını ifade eden Bakan Varank şöyle konuştu:

“Boğaziçi Üniversitesi ve Boğaziçi Teknopark iş birliğinde geliştirilen bu nadide projeye yaklaşık 6 milyon Euro destek sağladık. Beni kişisel olarak da oldukça heyecanlandıran bu projenin içeriğine ve sonuçlarına baktığımda projenin bu desteği sonuna kadar hak ettiğini düşünüyorum. Ortaya koyduğu yenilikçi ve çevreci teknolojilerle ekonomide yeşil dönüşüm hedeflerimize çok büyük katkılar yapacağına eminim ve yürekten inanıyorum. Zaten Boğaziçi Üniversitesi gibi bir markaya böyle işler yakışır. “

“BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ’NE VE BİLİM İNSANLARIMIZA GÜVENİYORUZ”

Bakan Varank, tesislerde yosundan üretilecek biyoyakıt sayesinde enerji ihtiyacının önemli bir bölümünün uygun maliyetli ve güvenli bir şekilde karşılanabileceğini de sözlerine ekledi. Bu açıdan Boğaziçi Üniversitesi ve bilim insanlarına güvendiğini de ifade eden Bakan Varank, biyojet yakıtının 2022’de Türk Hava Yolları (THY) tarafından yapılacak özel bir uçuşta ilk kez kullanılacağı bilgisini de paylaştı:

“Burada üretilen biyoyakıtı kullanarak bu yıl içerisinde, senenin ikinci yarısına gelmeden önce, ilk uçuşu gerçekleştirmek istiyoruz. Boğaziçi Üniversitesi'ne ve bilim insanlarımıza güveniyoruz. Bu yakıtı uçağımıza koyalım, hep beraber Ankara'dan Kahramanmaraş'a bir seyahat düzenleyelim. Çünkü orada başka bir AB projemiz var. Onun da açılışı hep beraber gerçekleştirelim. Bu proje tamamlandığında bir yandan enerjide dışa bağımlılığımızı azaltıp maliyetlerimizi düşüreceğiz, bir yandan da karbon salımını minimuma indireceğiz.”

“BU TESİSTE HİÇBİR ŞEY ZİYAN OLMAYACAK”

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ise biyorafineride yosundan elde edilen ürünlerin ekonomik katkılarının yanı sıra çevre açısından da önemine dikkat çekti. Biyoyakıt kullanan bir uçağın dünyanın dengesi yüzde 80 oranında daha az bozacağını belirten Bakan Dönmez sözlerini şöyle sürdürdü:

“Yapılan projelerle hem çevreyi koruyacağız hem de güvenli ve uygun maliyetli enerji üreteceğiz. Türkiye adına önemli bir AR-GE projesi hayata geçiyor. Fosil yakıtlara bağımlı olmadan tamamen alg dediğimiz yani yosun tabanlı doğal kaynaklar üreteceğiz. Biyojet ve biyodizel yakıtların üretimine yönelik yürütülen AR-GE projesinde önemli bir yol kat edildi. Jet yakıtı projesinin AR-GE çalışmaları tamamlandı. Bugün açacağımız tesisle birlikte büyük ölçek üretime geçiliyor. 2022'nin ikinci çeyreğinde bütün testleri ve sertifikasyon işlemleri tamamlanacak. İnşallah ilk demo uçuşumuzu bu yıl içerisinde gerçekleştirmeyi planlıyoruz. Biyoyakıt kullanan bir uçağa bindiğinizde yüzde 80 daha az sera gazıyla dünyanın dengesine zarar vermeden yolculuk yapmış olacaksınız. Peki jet yakıtı ürettik, bitti mi? Hayır. Yakıtların üretimi için gerekli yağlar kullanıldıktan sonra geriye kalan yosun posasından da farklı katma değerli ürünler üretilecek. Tarım için biyogübre üretimi bunlardan biri. Farklı sektörler için farklı ürünler sürdürülebilirlik mantığı çerçevesinde üretilecek. Sözün özü bu tesiste hiçbir şey ziyan olmayacak, her şey kullanıldıktan sonra bir başka ürün olarak yeniden hayatımıza girecek."

“AVRUPA VE TÜRKİYE ARASINDAKİ İŞ BİRLİĞİNE ÇOK ÖNEMLİ BİR ÖRNEK”

Avrupa Birliği (AB) Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut da AB tarafından mali açıdan desteklenen projenin Türkiye ve Avrupa arasında Ar-Ge alanında kurulan iş birlikleri için çok iyi bir örnek teşkil ettiğini ifade etti. Bu tesisin AB’de süren yenilikçi enerji araştırmalarıyla önemli bir bağ kurulmasını sağladığını da söyleyen Büyükelçi Meyer-Landrut, “Araştırma ve inovasyon gelişme için anahtar. AB’nin paydaşları arasında yer aldığı INDEPENDENT projesi Türkiye ile Avrupa arasında Ar-Ge’de kurulan iş birlikleri için önemli bir örnek teşkil ediyor. Öte yandan Türkiye’nin Paris İklim Anlaşması ile ilgili yaklaşımını da dikkate aldığımızda, Boğaziçi Üniversitesi’nde yürütülen bu Ar-Ge faaliyetleri Türkiye ve dünyada karbon emisyonun düşürülmesi açısından çok önemli bir yerde duruyor. Bu kapsamda Boğaziçi Üniversitesi Kilyos Kampüsü’nde kurulan biyofarineri Avrupa Yeşil Mutabakatı hedeflerini de yakalıyor” diye konuştu.

BİYOJET YAKITA MİNİJET MOTOR DENEYİ

Konuşmaların ardından heyet, biyorafinerinin açılışını Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Naci İnci ile INDEPENDENT Projesi Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Berat Haznedaroğlu’nun eşliğinde yaptı. Proje kapsamında yosundan üretilen biyojet yakıtı ise minijet motorunda Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut ve Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Naci İnci’nin katılımıyla denendi.

Açılış törenini izlemek için tıklayınız.

  • Prof. Dr. Mehmet Naci İnci
  • Fatih Dönmez
  • Mustafa Varank
  • Dr. Öğr. Üyesi Berat Haznedaroğlu