Sistem Düşüncesiyle Çevre Eğitimi ve Dünya İklim Oyunu Projesi başlıyor

Boğaziçi Üniversitesi Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Gaye Defne Ceyhan MacLellan’ın yer aldığı projeyle ortaokul öğrencileri için 10 haftalık "Sistem Düşüncesi ile Çevre Eğitimi ve İklim Oyunu Projesi" başlıyor. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Türkiye Hızlandırma Laboratuvarı, Sistem Düşüncesi Derneği ile Darüşşafaka Eğitim Kurumları iş birliğiyle hayata geçen programla, 8’inci sınıf öğrencilerinin iklim kavramlarına hâkim olarak sistem düşüncesi yaklaşımıyla yaratıcı çözümler üretebilmesi hedefleniyor.

Geçen ay kamuoyuyla paylaşılan Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'nin (IPCC) raporuna göre acil önlem alınmazsa Maldivler’in de arasında yer aldığı 50’ye yakın ülke yükselen deniz suyu seviyeleri nedeniyle haritadan silinme tehdidiyle karşı karşıya. Nitelikli eğitim materyalleri, meseleyi önemseyen uygulayıcılar ve yenilikçi yöntemler içeren "Sistem Düşüncesiyle Çevre Eğitimi ve Dünya İklim Oyunu Projesi" ile amaç çevre eğitimi yoluyla iklim değişikliğini de içeren küresel sorunlar hakkında farkındalık yaratarak çözüm önerileri sunmak.

“SİSTEM DÜŞÜNCESİ YAKLAŞIMINI KAZANDIRMAYI HEDEFLİYORUZ”

Proje ekibinde yer alan Boğaziçi Üniversitesi Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Gaye Ceyhan amaçlarının iklim değişikliği konusunun “Sistem Düşüncesi” araçlarıyla bir eğitim programına dönüştürülmesi, proje çıktılarının eğitimcilerle paylaşılarak programın sürdürülebilirliği ve yaygınlaştırılması olduğunu belirterek şunları söylüyor:

"PISA ve TIMMS gibi uluslararası öğrenci değerlendirme programlarında üst düzey bilişsel becerileri içeren sorularda Türk öğrencilerin ortalamanın altında kaldığı gözlemleniyor. Eğitim kalitesi hedeflerini ilgilendiren bu durumun; öğrencilerde bilimsel bilgiyi yorumlayabilecek, eleştirel düşünme ve sorgulama becerilerini geliştirecek, özellikle sosyobilimsel konulardaki karmaşık yapıları anlamlandırabilecek şekilde düzenlenmesini gerektiriyor. Bu projeyle ortaokul öğrencilerinin sistem düşüncesi yaklaşımı ile iklim değişikliğinin karmaşık yapısını kavramsal ve sayısal modellerle uygulama ve yorumlamaları, dünya iklim oyunu ile iklimin ekonomik, sosyal, politik boyutlarını değerlendirebilecekleri bir simülasyon ortamı kurulması hedefleniyor. Sistem Düşüncesi, geniş bir bakış açısıyla tüm yönleri hesaba katan, problemin farklı parçaları arasındaki ilişkilere odaklanan bir yaklaşım. Projenin üniversite, okul, sivil toplum kuruluşu iş birliği ile öğrencilerde çevre okuryazarlığı, veriye dayalı karar alma, iş birlikli öğrenme, dijital araçları kullanma gibi 21’inci yüzyıl ve üst bilişsel becerileri desteklemesi öngörülüyor. Programın etkisinin bilimsel şekilde ölçülmesi ve sonuçların eğitim araştırmacıları, eğitimciler ve karar vericiler ile paylaşılması sağlanacak. Söz konusu çalışmanın eğitim alanında veriye dayalı karar alma süreçlerine örnek teşkil edeceğini düşünmekteyiz.”

“DÜNYA İKLİM OYUNUYLA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İÇİN ÇÖZÜMLER ÜRETECEKLER”

Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü Çevre Bilimleri Programı’nda doktora çalışmalarına devam eden Darüşşafaka Eğitim Kurumları Ar-Ge Koordinatörü Meltem Ceylan Alibeyoğlu ise alanda tecrübe sahibi altı eğitimcinin 10 hafta boyunca ders sonrasında 8’inci sınıf öğrencileriyle bir araya geleceğini söylüyor. Eylül sonunda başlayacak projeye şimdilik 20-24 öğrencinin katılacağını dile getiren Alibeyoğlu, "Bir pilot çalışma yürüteceğiz. Bu eğitimler 8’inci sınıf öğrencilerimize 10 hafta boyunca okul sona erdikten sonra 45 dakika verilecek. Eylül sonu itibariyle 20-24 öğrenci ile başlamayı hedefliyoruz. Programın ilk dört haftalık kısmında sistem düşüncesi araçları kullanılarak nüfus, göç, ekonomi ve sera gazı salımlarının dünya genelinde ve ülke özelinde büyüklükleri, değişimleri ve ilişkileri irdelenecek. İkinci aşamada öğrenciler 'Climate İnteractive' tarafından geliştirilen, Sistem Düşüncesi Derneği ve 'Change for Climate' iş birliğinde Türkçeye uyarlanan 'Dünya İklim Oyunu'nu oynayacak. Oyun, uluslararası iklim müzakerecisi rolü oynamaya dayanıyor. Girişimin üçüncü ve son aşamasında, iklim değişikliği ile ilgili kapsamlı bir eğitim verilecek, sorunlar Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları çerçevesinde analiz edilecek. Sistem düşüncesi araçlarının kullanılacağı bu çözümleme aşamasındaki amaç, sorunu üreten yapının görülmesi. Öğrencilerimizin Sistem Düşüncesi yaklaşımıyla bu sorunlar için yaratıcı çözümler üretebilmesini istiyoruz” diye konuşuyor.

10 kişiden oluşan ekip, proje sayesinde Darüşşafaka Eğitim Kurumlarında elde ettiği deneyimleri, programın daha geniş ölçekte uygulanması için ihtiyaç duyulacak geliştirmeler için kullanacak. Dr. Öğr. Üyesi Gaye Ceyhan, çalışmanın eğitim alanında veriye dayalı karar alma süreçlerine örnek teşkil edeceğini ve Türkiye’de ortaokul düzeyinde daha büyük ölçeklerde uygulanması için çalışmalara devam etmeyi planladıklarını da ifade ediyor.

Dr. Öğr. Üyesi Gaye Defne Ceyhan MacLellan

Boğaziçi Üniversitesi Fen Bilgisi Öğretmenliği programından 2005’te mezun oldu. Ardından 8 yıl çeşitli özel okullarda fen bilgisi öğretmeni olarak çalıştıktan sonra 2013’te Boğaziçi Üniversitesi İlköğretim Bölümü'nde yüksek lisans eğitimine başladı ve bölümde araştırma görevlisi olarak çalıştı. Doktora eğitimini ABD Syracuse Üniversitesi'ne fen eğitimi alanında tamamladı. Bu dönemde üniversitede araştırma görevlisi olarak da çalışmalarını sürdürdü. 2020’den itibaren de Boğaziçi Üniversitesi Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü'nde doktor öğretim üyesi olarak görev yapıyor.

Meltem Ceylan Alibeyoğlu

Meltem Ceylan Alibeyoğlu, 1997'de Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Matematik Bölümü’nü bitirdi. 2005’te Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü’nde Çevre Bilimleri dalında yüksek lisans tezini tamamladı. Halen aynı bölümde doktora programına devam eden Alibeyoğlu, 2001’den beri Darüşşafaka Eğitim Kurumları’nda çalışmalarını sürdürüyor.